Relacja z Koncertu Galowego Muzyki Myśliwskiej w Filharmonii Narodowej

Koncert galowy muzyki myśliwskiej 10 maja 2023 roku w Filharmonii Narodowej był wyjątkowym wydarzeniem kulturalnym, uświetniającym obchody jubileuszu 100-lecia zjednoczonego łowiectwa.

Na koncert przybyli myśliwi z całej Polski, przedstawiciele władz Polskiego Związku Łowieckiego, wśród których byli prezes NRŁ Rafał Malec i łowczy krajowy Paweł Lisiak. Uroczystość zaszczycił minister Edward Siarka, przedstawiciele parlamentu, Wojska Polskiego, Policji, Lasów Państwowych, Państwowej Straży Pożarnej, samorządowcy, przedstawiciele środowisk rolniczych. Wśród uczestników obecni byli księża z kapelanem PZŁ Sylwestrem Dziedzicem i kapelani okręgowi PZŁ, członkowie Naczelnej Rady Łowieckiej, łowczowie okręgowi, działacze PZŁ, Diany, przedstawiciele świata nauki, pasjonaci kultury łowieckiej.

Koncert galowy rozpoczęto sygnałem myśliwskim „Powitanie” i „Hejnałem Polskiego Związku Łowieckiego (komp. Karol Kroskowskiego) w wykonaniu 100 sygnalistów myśliwskich z całej Polski. Łowczy krajowy Paweł Lisiak witając uczestników koncertu i wykonawców podkreślił wyjątkowe znaczenie tego artystycznego wydarzenia. Zwrócił uwagę, że ukazuje ono ducha łowiectwa, jednocześnie stanowiąc hołd dla naszych przodków − wielkich myśliwych patriotów walczących o wolną Polskę. Wskazał na postać wielkopolanina – Władysława Jantę-Połczyńskiego i wybitnych twórców, zaznaczając, że dzieła kultury łowieckiej to ważny element kultury narodowej. Łowczy podkreślił bogaty program koncertu, który poprzez muzykę przeniesie nas do umiłowanej przez myśliwych kniei. Łowczy zaznaczył także, że jubileuszowy koncert muzyki myśliwskiej stanowi krok ku nowemu stuleciu PZŁ i choć jest to „mały krok dla człowieka” – stanowi „ogromny skok dla łowiectwa”.

Zaprezentowano bogaty repertuar polskich i europejskich kompozytorów, wybitnych mistrzów muzyki klasycznej, twórców sygnałów i utworów na rogi myśliwskie, autorów dawnych i współczesnych utworów wokalnych oraz wybitnych twórców muzyki symfonicznej. Twórczość cechuje myśliwski charakter utworów, pod względem melodycznym i stosowanych motywów muzycznych, które wyrażają odgłosy łowów i przyrody, zwłaszcza kniei, a także nawiązują nazwą do historii łowiectwa.

Maciej Strawa, prezes Klubu Sygnalistów Myśliwskich przedstawił zarys tradycji gry na rogu myśliwskim i polskiej sygnalistyki myśliwskiej w aspekcie historycznym. Wskazał, że pierwszy konkurs sygnalistów myśliwskich w Polsce zorganizowano w 1982 roku, a Klub Sygnalistów Myśliwskich PZŁ założono w 1995 roku. Zaznaczył, że koncert jest okazją do oceny aktualnego poziomu polskiej muzyki myśliwskiej w dobie jubileuszu PZŁ. Zwrócił uwagę, że muzyka jest językiem międzynarodowym i nie zna granic. Podkreślił, że jubileuszowy koncert wznosić nas będzie ponad podziałami. Wyraził nadzieję, że będzie ona dla wszystkich źródłem wzniosłych emocji oraz uroczystej atmosfery świętowanego jubileuszu.

Koncert obejmował trzy bloki tematyczne. W pierwszym bloku, prowadzonym przez Macieja Strawę, zatytułowanym „Sygnały myśliwskie i artystyczna muzyka myśliwska polowaniem inspirowana” wystąpiły zespoły sygnalistów myśliwskich z różnych regionów kraju. Zaprezentowano m.in. utwory nawiązujące tytułem i charakterem do historii łowiectwa, polskiej przyrody. Były to utwory pt.:

• „W hołdzie Władysławowi Janta-Połczyńskiemu” (komp. Krzysztof Kadlec, wyk. Zespół Muzyki Myśliwskiej „Babrzysko” ZO PZŁ w Poznaniu, pod kier. K. Kadleca);
• „W lesistych górach” (oprac. Krzysztof Kadlec, wyk. Zespół Sygnalistów Myśliwskich „Pasja” Koła Łowieckiego nr 231 „Przepiórka” w Radzyminie i Wojskowego Koła Łowieckiego nr 335 „Przyszłość” w Warszawie, pod kier. J. Gocalińskiego);
• „Mazurska fanfara” (komp. Krzysztof Egert, wyk. ZSM „Galindowe Rogi” Nadleśnictwa Maskulińskie, pod kier. R. Wałuszko);
• „Na łowy” (komp. Jarosław Kamil Dąbrowski, wyk. ZSM „Leśna Brać” Nadleśnictw Spychowo i Strzałowo, pod kier. A. Jażdżewskiego);
• „Na cześć Adama hr. Stadnickiego” (komp. Krzysztof Kadlec, ZSM „Jantar” RDLP w Gdańsku, pod kier. W. Kellera);
• „Łowy na Zamechskiej Ziemi. Epizod z życia hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego” (komp. Krzysztof Kadlec, wyk. ZSM „Polesia Czar” RDLP w Lublinie, pod kier. M. Podleśnego);
• „Gon na zające” (komp. Artur Kanawka, wyk. Reprezentacyjny Zespół Sygnalistów Myśliwskich RDLP w Katowicach, pod kier. K. Nawrota);
• „Synowi polskiej kniei – fanfara na cześć Włodzimierza Korsaka” (komp. Krzysztof Kadelec, wyk. Zespół Sygnalistów Myśliwskich „Gorzowska Knieja”, pod kier. K. Jurczyszyna);
• „Mast by DeLuxe” (komp. Agnieszka Rybicka, wyk. ZMM „DeLuxe” pod kier. A. Rybickiej);
• Sygnał myśliwski „Apel na łowy” na historycznym rogu bawolim – „Rogu Wojskiego” wykonał Artur Sadowski;
• „Hymn o szlachetnej sztuce wabienia jeleni” (komp. Krzysztof Kadlec, wyk. Zespół Trębaczy Myśliwskich Zespołu Szkół Leśnych w Goraju, pod kier. P. Strawy z udziałem Tomasza Gurzyńskiego – mistrza w wabieniu jeleni i Jakuba Góreckiego akademickiego mistrza Europy w wabieniu jeleni);
• „Venatores Samba” (komp. Krzysztof Kadlec, wyk. ZTM „Venator” Studentów Wydziału Leśnego i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, pod kier. P. Kubiszyna);
• Menuet Pałacu Hohenlohe (komp. Artur Kanawka, wyk. ZSM „Akteon” SGGW w Warszawie, pod kier. H. Maślany);
• „Na rykowisku” (komp. Barbara Rudnicka i Patrycja Kulak, wyk. ZSM „Hagard” Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, pod kier. G. Chlebowskiego;
• Na zakończenie tej części koncertu sygnaliści myśliwscy wykonali wspólnie utwory „Na cześć św. Huberta” (autor nieznany) oraz sygnał „Darz Bór”.

W drugim bloku koncertu, prowadzonym przez Mieczysława Leśniczaka, pt. „Artystyczna muzyka myśliwska − dworem, lasem i łowiectwem inspirowana”, zaprezentowano utwory instrumentalno-wokalne wybitnych polskich kompozytorów trwale wpisane do dorobku polskiej kultury. Należały do nich: „Polonez rycerski” z opery „Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale” oraz „Marsz myśliwski” z opery „Henryk VI na łowach” − Karola Kurpińskiego, znana i powszechnie lubiana „Pieśń myśliwska” z opery „Hrabina” Stanisława Moniuszko.

Zaprezentowano fragmenty najstarszej polskiej opery pt. „Heca albo polowanie na zająca” anonimowego autora, prawdopodobnie z przełomu XVII/XVIII wieku. W tym bloku muzycznym uczestnicy koncertu usłyszeli także utwory:

• „Darz Bór – Hasło Leśników” Franciszka Piaska,
• pieśń „Pojedziemy na łów” anonimowego autora z XVII wieku
• oraz utwór pt. „Muzykalny muflon” (komp. Bernarda Stielera).

Wykonawcami tej części wokalnego koncertu byli: Magdalena Tunkiewicz-Zakrzewska (sopran), Andrzej Ogórkiewicz (bas-baryton), Maciej Ogórkiewicz (baryton), a oprawę muzyczną stanowił Reprezentacyjny Zespół Muzyki Myśliwskiej PZŁ, w składzie: Mieczysław Leśniczak (trąbka, róg pless), Leszek Kaczor (trąbka, róg pless), Krzysztof Szafran (waltornia), Ryszard Śliwa (puzon, róg parforce), Marek Walenczewski (tuba), Albert Kołodziejczak (perkusja).

W bloku wokalnym wystąpił znany Zespół Pieśni Myśliwskiej „Żubrosie”, w składzie Wacław Masłyk, Wiesław Rosianowski i Krzysztof Krzyżowski, który zaśpiewał lubiane popularne pieśni myśliwskie:

• „Jedziemy na polowanie” (autor Wacław Masłyk);
• Hej, hej do kniej (autor Fryderyk Silcher);
• Marsz spalski (autor Artur Śliwiński).

Pieśń pt. „Pojechał myśliwy w pole na zające” (anonimowego autora) wykonali wspólnie Zespół Pieśni Myśliwskiej „Żubrosie” i Reprezentacyjny Zespół Muzyki Myśliwskiej PZŁ z udziałem solistów.

Prezes NRŁ Rafał Malec w podsumowaniu bloku podkreślił wysoki poziom artystyczny muzyki myśliwskiej i przekazał podziękowania dla wszystkich wykonawców.

Trzeci bloku tematyczny zatytułowany „Symfoniczna muzyka myśliwska − łowiectwem i sztuką inspirowana”, obejmowała sześć utworów wybitnych polskich kompozytorów oraz dwa dzieła z repertuaru europejskich klasyków. Były to kolejno:

• „Polowanie” i „Polonez” Wojciecha Kilara do filmu „Pan Tadeusz”;
• „Pieśń Chorążego” z opery „Hrabina” Stanisław Moniuszko;
• Uwertura do opery „Leśniczy z Kozienickiej Puszczy” Karola Kurpińskiego;
• „Aria Poręby” z opery „Leśniczy z Kozienickiej Puszczy” Karola Kurpińskiego;
• „Mazur myśliwski” Karola Namysłowskiego;
• Uwertura do opery „Wilhelm Tell” (finał) Gioacchino Rossiniego;
• Koncert Es-dur op. 11 Ryszarda Straussa;
• „Nemrod” (marsz myśliwski) Edwarda Pianowskiego.

Utwory tej części koncertu wykonała orkiestra Filharmonii Narodowej, pod mistrzowską batutą myśliwego i artysty Jerzego Salwarowskiego, z udziałem solisty Andrzeja Bieguna (baryton). Słuchaczy szczególnie ujął młodzieńczy koncert w tonacji „Es” Ryszarda Straussa, wykonany przez orkiestrę z udziałem wybitnego waltornisty Igora Szeligowskiego.

W imieniu Polskiego Związku Łowieckiego zespołom i muzykom oraz uczestnikom koncertu podziękowali prezes NRŁ Rafał Malec oraz łowczy krajowy Paweł Lisiak.

Uroczyście zaprezentowano znaczek pocztowy specjalnie wydany przez Pocztę Polską.

Jubileusz 100-lecia zjednoczonego łowiectwa (1923-2023) jest obchodzony w całej Polsce pod hasłem „100 lat za nami, wieki przed nami…”, a galowy koncert w Filharmonii Narodowej stanowi jeden z głównych punktów jubileuszowych obchodów. Koncert dla uczestników był wielkim przeżyciem artystycznym świadczącym o potrzebie doznań artystycznych współczesnych myśliwych. Stanowił także swoisty hołd złożony minionym pokoleniom myśliwych oraz twórcom utworów artystycznych.

Koncert galowy, zorganizowany na najwyższych standardach, obejmujący wspaniale dobrany repertuar w najznamienitszym wykonaniu, świadczy o wysokim poziomie i bogatym dorobku artystycznym polskiej kultury łowieckiej w dziedzictwie narodowym. Wszystkim, którzy wnieśli wkład w przygotowanie koncertu należą się serdeczne podziękowania.

Jubileusz zjednoczonego łowiectwa i historia PZŁ świadczą o trwałych wartościach kulturowych zawartych w tradycji i sztuce, których przykładem jest jubileuszowych koncert.

Sztuka, obejmująca twórczość muzyczną zaprezentowana w utworach najwybitniejszych mistrzów − w mistrzowskim wykonaniu – dobitnie wskazują, że łowiectwo stanowi bogate dziedzictwo i drogocenną, ponadczasową wartość kulturową dla pokoleń na następne dziesięciolecia, a może stulecia.

Krzysztof J. Szpetkowski

(tekst i fot.)